درباره شهرستان سیرجان

 شهرستان سیرجان در مغرب استان کرمان و در دشتی وسیع قرار دارد. دورشته کوه از ارتفاعات زاگرس در قسمت شرقی و غربی این شهرستان کشیده شده است و دشت وسیع سیرجان که 18481 کیلومتر مربع مساحت دارد، در فاصله این دو رشته کوه گسترده شده است. سیرجان از شمال به شهرستان های کرمان و رفسنجان و جنوب به بافت و حاجی آباد و از مشرق به شهرستان های بم و کرمان و از مغرب به نیریز فارس محدود است.
آب و هوای سیرجان نیمه بیابانی است. در تابستان نسبتاً گرم و خشک ، در زمستان سرد و در بهار همراه با بارندگی های پراکنده است. میزان بارندگی این شهرستان در سال های معمولی 155 میلی متر است.
همچنین این شهرستان در موقعیت 55 درجه و 32 دقیقه طول شرقی و 29 درجه و 25 دقیقه عرض شمالی واقع می باشد. ارتفاع آن از سطح دریا 1735 متر است. شهر سیرجان مرکز شهرستان سیرجان می باشد و شش شهر « پاریز، زید آباد ، هماشهر ، بلورد، خواجو شهر و نجف شهر » از جمله شهر های اقماری این شهرستان محسوب می شوند. و شامل .1317روستا است که 548 آبادی دارای سکنه و 769 آبادی فاقد سکنه می باشد.
جمعیت شهرستان بر پایه سرشماری سال 95 برابر 324103 نفر است. که 246،308نفر در نقاط شهری و 77،785  نفر در مناطق روستایی و 909 نفر بصورت غیر ساکن زندگی می کنند. سیرجان به لحاظ جمعیت شهری پس از مرکز استان دومین شهر پر جمعیت استان کرمان است.
سیرجان بوسیله ی پتانسیل های بی نظیری که دارد ، یکی از  10 شهرستانی بوده که برای نخستین بار در کشور و با تصویب هیات وزیران  در سال 86 صاحب فرمانداری ویژه شد.
سیرجان بواسطه ی گلیم شیرکی پیچ خود که یادگار هنر گذشتگان این دیار می باشد به شهرت جهانی رسیده است . این گلیم در نیمه ی اول سال 95 پس از بازدید نمایندگان شورای جهانی صنایع دستی به ثبت جهانی رسید  تا نام سیرجان را بیش از پیش در سراسر دنیا بلند آوازه کند و به عنوان «شهر جهانی گلیم»  شناخته شود.
شهری که امروز به دلیل وجود معدن سنگ آهن گل گهر یکی از قطب های صنعتی و معدنی کشور است و رفت و آمد های مکرر وزرا و هیات های دولتی و اقتصادی برای بازدید  از طرح های توسعه ای شهرستان نشان دهنده آینده روشن شهری است که تاریخ یک کشور  کهن همواره از آن به نیکی یاد کرده است.
سیرجان علی رغم داشتن زیر ساخت های مناسب نظیر فرودگاه ، راه آهن ، وجود دانشگاه های متعدد نظیر دانشگاه صنعتی ،آزاد، پیام نور ، علمی کاربردی ، دانشگاه پزشکی و ....  همچنین بهره بردن از سرمایه های خدادی  چون معادن بزرگ آهن و مزارع بزرگ کشاورزی به خصوص پسته ، هنوز به جایگاه واقعی خود در میان شهر های ایران نرسیده است.
سیرجان از دیر باز در بین شهر های مجاور خود ، بلکه در کل کشور جزو شهرهای مهم و استراتژیک به شمار می آمده است تا آنجا که در حدود قرن چهارم حتی بزرگتر از شیراز بوده است. توسعه و آبادانی سیرجان در ادوار گذشته این شهر را به شهری غنی از میراث و یادگار های فرهنگی تبدیل کرده است. با گیر چپقی، قلعه سنگ، خانه ی حاج درویش زیدآباد ، یخدان های دوقلو، خانه شوکت سعیدی، قلعه شجاع سلطان ، شاه فیروز و میر زبیر از جمله میراث های ماندگار وابنیه تاریخی سیرجان هستند که خود گواه رونق و آبادانی سیرجان قدیم در سال های دور می باشند.
ایستادگی مردم این دیار با هدایت شجاع خان در برابر استعمار انگلستان و ظلم و ستم حاکمان زمان ، از این شهر چهره ای مقاوم و خود ساخته بر جای گذاشته است .
اما باغ سنگی یکی دیگر از جاذبه های زیبای این شهرستان است که در عین خاموشی بیانگر ناگفته های بسیاری است. درویش خان اسفندیار پور پیرمردی کر و لال بود که اعتراض خود به اصلاحات ارضی و از دست دادن مایملک خود را در غالب درختانی با میوه های سنگی به گوش همگان رساند. این باغ زیبای سنگی که در دنیا یگانه است، امروزه به محلی توریستی تبدیل شده است.
این شهرستان در طول حیات خود چهره های درخشان فرهنگی بسیاری را به جامعه تقدیم کرده است. دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی ، محقق و تاریخ نگار نام آشنای سیرجانی ست که کتاب هایش به زبان های بسیاری ترجمه و مورد استفاده ی مورخان و محققان قرار گرفته است. دکتر طاهره صفار زاده بانوی محقق جهان اسلام نیز پرورده ی دیار سیرجان می باشد ؛ همچنین محمدعلی آزادیخواه دیگر چهره ی فرهنگی سیرجان است که در وادی نویسندگی قلم می زند.
شهرستان سیرجان را شهر فرهنگ و رسانه می خوانند چراکه در زمینه ی فعالیت های رسانه ای و مطبوعاتی نیز شهری پیشگام در کشور است. بالغ بر 16 هفته نامه سه ماهنامه یک روزنامه و چندین سایت خبری در این شهرستان بصورت حرفه ای به کار مطبوعاتی مشغول می باشند و همین امر سیرجان را به شهر رسانه ای استان بدل کرده است.
 
 
 
 
جمعیت و نیروی انسانی بر اساس سرشماری عمومی سال 1395:
جمعیت شهرستان: 324103 نفر
جمعیت شهرسیرجان: 199704نفر
جمعیت شهری: 246308 نفر       درصد جمعیت شهری: 76%
جمعیت روستایی: 77795 نفر              درصد جمعیت روستایی: 24%
نرخ بیکاری: 11/8%
نرخ با سوادی: 96/4%

 
کشاورزی و دامپروری:
کل سطح زیر کشت : 58222/63 هکتار
سطح زیر کشت باغ : 51243/53  هکتار
سطح زیر کشت زراعت : 6979/1 هکتار
سطح زیر کشت پسته : 42836 هکتار 

تعداد واحدهای مرغداری : 132 واحد
تولید مرغ گوشتی درسال : 6842 تن
تعداد کشتارگاه دام : 3 کشتارگاه صنعتی 
تعداد کشتار گاه طیور : 4 واحد صنعتی
تعداد چاههای عمیق دایر : 1006 حلقه
تعداد قنات ها : 93 رشته 
تولید شیر در سال : 22100 تن در سال

بخش حمل و نقل:

راه آهن به : بندر عباس . یزد . اصفهان . تهران و مشهد 
راه شوسه اصلی به مراکز چهار استان همجوار
فرودگاه دارای 14 پرواز ورودی و خروجی در هفته
جاده ها:
آزاد راه : 56 کیلومتر
بزرگراه: 236 کیلومتر
راه اصلی: 116 کیلومتر
راه فرعی آسفالته: 657 کیلومتر
بخش صنعت و معدن:
تعداد کل واحد های صنعتی در شهرستان : 207 واحد 
تعداد نیروی شاغل در بخش صنعت:13500 نفر

ذخایرمعدن سنگ آ هن گل گهر : یک میلیارد و دویست میلیون تن
ذخایرمعدن مس چهار گنبد : 45 میلیون تن 

بخش خدمات شهری:

تعدادکل مشترکین برق : 59571 اشتراک
تعدادکل مشترکین آب شهری : 94533 اشتراک
تعداد کل مشترکین گاز : 29085 اشتراک
تعداد کل تلفنهای واگذار شده شهری :  43000 اشتراک
تعداد کل تلفنهای واگذار شده روستائی : 12000 اشتراک
تعداد سدهای فعال شهرستان : 2 سد ( تنگوئیه و شمس آباد )

بخش عمران شهری:
تعداد 22 عدد پارک در شهرستان سیرجان موجود که مساحت کل آنها جمعا 1297453 متر مربع می باشد.
مساحت کل فضای سبز شهری 4500000 متر مربع می باشد.
برای هر نفر از جمعیت شهری 21.52 متر مربع فضای سبز شهری موجود می باشد
 
میانگین بارندگی سالانه 130 میلی متر
 
 
 
 
بخش فرهنگی:

تعداد مساجد و حسینیه ها : 248 باب 
تعداد هیئت های عزاداری : 300 هیئت 
تعداد کتابخانه های عمومی : 15 باب دارای 145000 جلد کتاب
تعداد استادیوم ورزشی : 3 باب 
تعداد سالن ورزشی : 8 باب 
تعداد زمین چمن : 6 مورد 
تعداد سالن سمینار: 1 باب
 
بخش بهداشت و درمان:

تعداد بیمارستان : 3 باب با 393 تخت(به ازای هر 670 نفر یک تخت در شهرستان سیرجان موجود می باشد)
تعداد مراکز بهداشتی و درمانی : 18 باب 
تعداد پایگاههای بهداشتی شهری :21 باب
تعداد مراکز بهداشتی و درمانی روستائی : 10 باب 
تعداد خانه بهداشت : 50 باب 
تعداد پزشکان متخصص و عمومی : 83 نفر متخصص  و 230 نفر عمومی

 
بخش ایثارگران:

تعداد شهدا : 540 نفر 
تعداد جانبازان : 2100 نفر
تعداد آزادگان : 110 نفر 
تعداد بسیجیان : 92000 نفر 
تعداد رزمندگان: 12000 نفر

بخش آموزشی:

تعداد دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی : 23146 نفر 
تعداد دانشجویان : 18145 نفر 
تعداد دانشگاه : 6 واحد ( دانشگاه آزاد ، دانشگاه پیام نور ، دانشکده صنعتی، دانشکده علوم پزشکی، دانشکده علمی – کاربردی،  مدیریت دولتی ) 
تعداد اموزشکده فنی : 2 واحد ( دانشکده شهید کرانی، دانشکده کوثر)
تعداد مراکز آموزش فنی و حرفه ای : 1 واحد  
 
 
بخش رسانه:
تعداد روزنامه: 1
تعداد هفته نامه: 15
تعداد ماه نامه : 3
تعداد سایت خبری: 6